Κυρίες και κύριοι,
Με χαρά βρίσκομαι εδώ, ανάμεσα σας, προσκεκλημένος της συναδέλφου εκπαιδευτικού Στέλλας Κυβέλου με αφορμή την 2η Ελληνογαλλική συνάντηση, που θα αναζητήσει απαντήσεις στο πού βρίσκεται η περιοχή της Μεσογείου σε σχέση με την εδαφική συνοχή και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Είχα την ευκαιρία πριν δύο εβδομάδες, κατά την επίσκεψη της Επιτρόπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Αθήνα για θέματα περιφερειακής πολιτικής, να συζητήσω προσωπικά με την κυρία Danuta Hübner, σχετικά με την Πράσινη Βίβλο για την εδαφική συνοχή, που παρουσιάστηκε πριν λίγους μήνες. Η Πράσινη Βίβλος πρεσβεύει την μετατροπή της εδαφικής ποικιλομορφίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε προτέρημα που μπορεί να συμβάλει στη βιώσιμη ανάπτυξη της.
Για τη μετατροπή της ποικιλομορφίας σε ισχύ, πρέπει κατά την εξέταση της εδαφικής συνοχής να εστιάσουμε σε νέες σχέσεις που συνδέουν περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε διάφορα επίπεδα και με νέες μορφές συνεργασίας, ώστε να προωθηθεί ένας χωροταξικός σχεδιασμός που θα ευνοήσει την αειφόρο ανάπτυξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Θέματα που θίγονται στην Πράσινη Βίβλο μοιάζουν να έχουν ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα για την γειτονιά μας, τη λεκάνη της Μεσογείου. Η ανάγκη να διασφαλιστεί μια ισορροπημένη αστική αγροτική ανάπτυξη και να αποτραπεί η ερήμωση των αγροτικών και η άτακτη εξάπλωση των αστικών περιοχών μοιάζει, στις Μεσογειακές χώρες, να είναι πιο επιτακτική. Η εδαφική συνοχή είναι μια ξεχωριστή έννοια που πρέπει να παρέχει αισθητή προστιθέμενη αξία στην οικονομική και κοινωνική συνοχή.
Οι τρεις αυτές συνιστώσες της συνοχής (οικονομική, κοινωνική και εδαφική) πρέπει να είναι συμπληρωματικές και να αλληλοενισχύονται, διατηρώντας όμως ταυτόχρονα τη δική τους χωριστή αποστολή. Σε μια παγκόσμια οικονομία που διεθνοποιείται και διασυνδέεται, η ανταγωνιστικότητα εξαρτάται συν τοις άλλοις από την ανοικοδόμηση των σχέσεων με άλλα εδάφη, ώστε να εξασφαλιστεί ότι τα κοινά θετικά στοιχεία αξιοποιούνται κατά συντονισμένο και βιώσιμο τρόπο. Βέβαια, είναι δύσκολο να υποστηρίξει κανείς ότι υπάρχει ένα και μοναδικό μοντέλο ανάπτυξης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, που θα μπορούσε να λειτουργεί ομοιόμορφα για όλες τις περιφέρειες της.
Εξάλλου, η πολυμορφία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πράγματι η δύναμη της. Η εδαφική ποικιλομορφία μπορεί να γίνει αντιληπτή από τον καθένα μας σε κάθε κλίμακα, στην κλίμακα των δρόμων που περπατήσαμε για να έρθουμε ως εδώ, στην κλίμακα της Αττικής, της Ελλάδας, της Μεσογείου, ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η εδαφική συνοχή είναι το ζητούμενο ώστε, χωρίς να θίγεται το genius loci, να αξιοποιηθούν τα εγγενή χαρακτηριστικά του κάθε τόπου προς μια βέλτιστη αστική ανάπτυξη. Δεν θέλω να σας κουράσω άλλο. Με αυτές τις σκέψεις θα ήθελα ευχηθώ καλή επιτυχία στις εργασίες αυτής της διημερίδας και να δώσω το λόγο στον κ. Πρύτανη του Παντείου Πανεπιστημίου.
